Prof Dr. Zeynep Yalçın Ökten (Yeditepe Üniversitesi), "dolar, IMF başkanı Georgieva'nin yapıcı konuşmaları sonrasında geriledi. Aklın yolu bir, piyasalarda IMF beklentisi olumlu fiyatlanıyor" diye yazdı sayfasında.

Zeynep Hocam şüphesiz konuya benden daha vakıf. Kendisine katılmakla beraber nereden nereye geldik demekten kendimi de alıkoyamıyorum. Daha dün o kadar aşağıladığımız İMF, reçete olarak karşımızda.

İktisatçı kardeşim Mustafa, haftalar önce iki seçeneğimiz var; enflasyonu umursamayacağız para basacağız ya da IMF ile çözüm arayacağız diye yazmıştı.

At gözlüğü ile bakan, bilgisi olmadan fikir yürütenler homurdanmıştı. Ama gerçekler acı, maalesef geldiğimiz nokta bu. Bugün düne göre çok daha fazla kişide paralel düşünüyor.

Evde kal sakta danışanlarımla ister istemez benimde en çok konuştuğum konu bu. Pandemi bu ay yavaşlayacak, birkaç ay sonra kaldığımız yerden devam ederken ekonominin durumu ile işleri-şirketleri yarına taşıyabilmek… Elbette iyi konum alamayanlar, krizi yönetemeyenler, tedarik ve stok yönetimini, nakit akışını toparlanamayanlar sadece kendileri değil çoğu iş yaptıklarını da aşağı çekerek gidecekler. Mesele de buradan sıyrılabilmek.

Üretime döner, tarımı önemsersek, kamuda israftan kaçarsak enflasyonu tekrar toparlayabiliriz. İMF ye gelince. Borç almak özünde sempatik değil. Ama sırf speküle olmasın diye çok düşük maliyetle IMF den para almak yerine Londra Borsasından, simsardan çok yüksek maliyetle para almanın hiç de akılcı olmadığını çok yakın geçmişte gördük. Tahvil konusunu da yeterince değerlendiremiyorsak eğer faiz sarmalına dolanmaktansa sevmediğimiz İMF çok daha evla.

ENFLASYON, İMF VE TAHVİL

İMF üye olduğumuz bir kurum, düzenli aidatta ödüyoruz. İMF para verdiğinde paranın yönetimine karışır diye öcü olarak tabağımıza konuyor. Savunucusu değilim, asla muhtaç olmamayı da diliyorum. Ama kötünün iyisi olarak birini tercihe zorunluysan elbette tercihin o olmalı.

Küçük bir işletmen var, bankadan kredi kullandığında seni titizlikle izlemiyor mu, kuşku duyduğunda hemen kredisini tahsil yoluna gitmiyor mu? Veya kardeşine borç verdiğinde nasıl harcayacağına titizlenmiyor musun? IMF’yi de öyle düşün. Sana düşük maliyetle para verecekse, sen de akılcı adımlar yerine ohhh israfa devam diyemeyeceksin.

Az önce Prof. Dr. Şaban Şimşek hocamın pandemi ile ilgili yazdığı gözlemlerini okudum. Farklı düşünmüyorum. Zaten danışanlarımla da tedbirleri zerre aksatmadan bu minvalde süreci yürütüyoruz. Çan eğrisinin tırmanma sürecinin yavaşladığını, haftaya düz seyre geçeceğine, 23 Nisan öncesinde aşağı baş verebileceğine inanıyorum. Sıkı tedbirleri almada geç kalmış olsak da Sağlıkçılarımızın donanım ve fevkalade özverileriyle toparlamış gibiyiz. Gönüllü Evde Kalmada esnemezsek Ramazan da belki camide teravih kılamayacağız ama bu güne göre çok daha iyi olacağız.

Ve COVID -19 pandemisi de öncekiler gibi bitmese de bir süre sonra pasife düşecek; ekonomi, hayat kaldığı yerin gerisinden yeniden başlayacak. Küçük büyük işletmeler buna kaldığımız yerden çok geriden başlamamak için bu sıkıntılı süreci hazırlanarak, yeni pozisyonlar alacak tarzda geçirmeliler.

Umutları tüketmiyoruz. Hem sağlıkta, hem ekmekte.

Recep Ali Aksoylu / Yönetim Danışmanı

9 Nisan 2020